ارزش لیر در برابر دلار

همان طور که با خبر هستید ارزش لیر در برابر دلار در این مدت به
شدت کاهش یافته و واحد پول این کشور سرگذشت سخت و پر پیچ و خمی را
پشت سر گذاشته است.
معمولا هر کسی برای زندگی در کشور ترکیه دوست دارد شرایط اقتصادی،
ارزش پول این کشور و همچنین چگونگی خرج کردن، استفاده و در نهایت
تبدیل ارز در ترکیه به دلار را بداند.

بازار ارز به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای غالب در جهان در نظر
گرفته می شود و تقریباً هر روز معادل ۳٫۲ تریلیون دلار و شاید
بیشتر از این ارقام معامله ارز انجام می شود. وقتی که ذهنیت افکار
عمومی در ایران در ریزش ارزش دلار و ترقی بهای ارز است، همسایه
غربی ایران یعنی کشور ترکیه نیز با شرایطی مشابه ایران دست و پنجه
نرم می‌کند. درگیری ها با آمریکا در حال بدتر شدن است و این موضوع
با عدم اقدام مناسب سیاست ‌گذاران، باعث تشدید نگرانی ‌های موجود
در مورد اقتصاد ترکیه شده است.

ارز ترکیه در سال جاری بیش از ۳۶ درصد سقوط کرده و تنها در ماه
گذشته ۱۷درصد از ارزش خود را از دست داده است که همان طور که
مستحضر هستید کاهش ارزش پول ملی ترکیه نگرانی‌های زیادی در مورد
احتمال ایجاد یک بحران اقتصادی تمام عیار را به وجود آورده است.
ارزهای خاص وقتی ارزش بیشتری پیدا می کنند که تقاضا برای آن بیشتر
از میزان عرضه باشد.
از طرف دیگر، هر زمان که تقاضا کمتر از عرضه شود، ارز مورد نظر از
ارزش کمتری برخوردار خواهد شد یا به عبارت دیگر ارزش آن کاهش می
یابد. ترکیه یک کشور بسیار قدرتمند با ارز شناور است. یعنی نرخ
ارز آن ثابت نیست. ترکیه به دلیل صادرات منسوجات و پوشاک در سراسر
جهان و بخاطر تاریخ گذشته خود که بر بسیاری از نقاط جهان حاکمیت
داشته است، شناخته شده و محبوب است.

بنابراین، ما تصمیم گرفتیم ارزش لیر در برابر دلار آمریکا را
مقایسه، تجزیه و تحلیل کنیم تا بدانیم چه رویدادها یا عواملی منجر
به کاهش ارزش لیر ترکیه شده است.

بررسی اقتصادی و دلایل کاهش ارزش پول ملی
ترکیه
اقتصاد ترکیه عمدتا تحت سلطه صنایع مدرن و بخش خدمات است. همچنین،
ترکیه یکی از کشورهای پیشرو در جهان در تولید محصولات کشاورزی
است. منسوجات، وسایل نقلیه موتوری، کشتی ها و سایر تجهیزات حمل و
نقل، مصالح و مواد ساختمانی، لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم
خانگی و کالاهای غیر خودکار مصرفی، سوخت، ماشین آلات و تجهیزات
تولیدی، لوازم صنعتی غیر سوختی، وسایل نقلیه موتوری و قطعات، مواد
غذایی، خوراک و نوشیدنی ها را برای همکاری به اتحادیه اروپا وارد
می کنند.
تحلیلگران می گویند که تلاش های دولت ترکیه برای کنترل ارزش پول
از طریق روش های غیرمعمول نتیجه معکوس داده است. از آن جایی که
ارزش لیر بیش از چند درصد سقوط کرده است، تحلیل گران دولت ترکیه
را مقصر این امر دانسته اند، زیرا اتخاذ سیاست های اقتصادی
غیرمعمول و استفاده از روش های پس انداز برای کنترل ارزش ارز از
سال گذشته باعث پایین آمدن ارزش لیر در برابر دلار شده است.

لیر در میان ارزهای EM با ضعیف ترین عملکرد در سال جاری همراه
بوده است، که ماه گذشته به دلیل نگرانی در مورد فشارهای تورمی،
تخلیه ذخایر ارزی و تنش های ژئوپلیتیک، کمترین رکورد ۶٫۸ را در
برابر دلار پشت سر گذاشت. لیر حدود ۲۶٪ نسبت به دلار تضعیف شده
است.

اوگور گورسس، اقتصاددان معروف ترکیه ای، گفته است که سیاست های
دولت در کشوری با بدهی های بزرگ خارجی نتیجه عکس داده است. این
اقتصاد دان ترکیه ای ورود نرخ بهره پایین به دنبال بحران ویروس
کرونا را در تلاش برای تقویت تولید ناخالص داخلی و فروش ۴۰
میلیارد دلار از طریق بانک های دولتی در چهار ماه گذشته برای ضعیف
نگه داشتن دلار از مهم ترین دلایل بحران لیر دانست.

از زمان ریاست بانک مرکزی در سال گذشته، نرخ بهره از ۲۴ درصد به
۸٫۲۵ درصد کاهش پیدا کرده است، در حالی که تورم سالانه همچنان در
ماه های اخیر بالای ۱۲ درصد باقی مانده است.
ترکیه برای تأمین ذخایر خارجی خود نیز به شدت به درآمد حاصل از
گردشگری وابسته است، اما متاسفانه امسال تعداد ورود گردشگران به
میزان ۷۵ درصد کاهش یافته و در نتیجه درآمد را بسیار کم کرده
است.
با توجه به گسترش COVID 19، بیکاری ترکیه به بالاترین سطح در بیش
از یک دهه گذشته نزدیک شده است که همین امر نیز باعث کاهش ارزش
پول ملی ترکیه شده است.

اقتصاد ترکیه حتی قبل از بحران ویروس کرونا نیز کساد بود، اما
اکنون به دلیل ویروس کرونا ضعیف تر شده است. آن چه حتی اوضاع را
بدتر می کند این است که بانک مرکزی برای خرید لیر فقط از ذخایر
خود استفاده نکرده است بلکه برای خرید از دلارهای قرض گرفته شده
از بانک های داخلی نیز بهره برده است. در نتیجه، اکنون بیش از آن
چه در صندوق های خود دارد، بدهی ارزی به بانک ها دارد.

با افزایش تنش ‌ها بین ترکیه و فرانسه نیز نرخ برابری لیر ترکیه
با دلار آمریکا بسیار سقوط کرد. همچنین هم زمان با ادامه حمایت
کشور ترکیه از پیشروی نیرو‌های آذربایجان در خاک کشور ارمنستان و
همچنین اعمال تحریم‌ های سفت و سخت آمریکا علیه کشور ترکیه به
دلیل به کارگیری سامانه دفاع ضد موشکی، نرخ برابری لیر در جریان
معاملات اخیر در بازار جهانی ارز ترکیه به پایین‌ترین حد در مقابل
دلار آمریکا است.

البته با تغییرات اخیر در تیم مدیریت اقتصادی دولت ترکیه تحول
کوچکی از جمله کنترل نرخ رشد ارزهای خارجی نسبت به لیر ترکیه با
اتخاذ سیاست های جدید پولی بانکی از قبیل افزایش سود سپرده های
بانکی تا محدوده ۱۶ % رخ داده است. که میتواند نقطه امیدی برای
بهبود دوباره وضعیت اقتصادی در این کشور باشد، خالی از لطف نیست
که به این نکته هم اشاره کنیم که باز شدن مرزهای ترکیه به روی
سرمایه گذاران خارجی و گردشگران به دلیل کاهش نسبی همه گیری وریوس
کرونا در روند موفقیت تیم اقتصادی دولت ترکیه بی تأثیر نبوده است.

در این مقاله که توسط تیم مشاورین آسمان تهیه شده است سعی کردیم
که به طور مختصر به بررسی ارزش لیر در برابر دلار و همینطور دلایل
کاهش ارزش پول ملی ترکیه بپردازیم. امیدواریم که مطالعه این مقاله
برای شما مفید واقع شده باشد.

گروه مشاورین آسمان