شرایط تحصیلات تکمیلی در ترکیه

دانشگاه های ترکیه به دلیل قرار گرفتن این کشور در گذرگاه آسیا و
اروپا، پیشرفت زیادی داشته اند. این کشور همه ساله در مقاطع
تحصیلی مختلف از جمله کارشناسی ارشد و دکتری از سراسر دنیا دانشجو
می پذیرد که در این میان، دانشجویان ایرانی هم در بین متقاضیان
تحصیل در دانشگاه های کشور ترکیه به چشم می خورند. مدارک دانشگاهی
اعطا شده دانشگاه های ترکیه از اعتبار جهانی برخوردارند و از طرفی
بسیاری از آنها مورد تایید وزارت علوم در ایران هستند.

هزینه های تحصیلی و زندگی هم در ترکیه متناسب با هزینه های زندگی
در ایران است. از این رو این کشور می تواند گزینه مناسبی برای
تحصیلات تکمیلی باشد. تجربه دانشجویان تحصیل کرده در این کشور
نشان می دهد که کیفیت خدمات آموزشی در مقاطع تحصیلی بالا ، رضایت
بخش بوده است.

تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در
ترکیه

در مقطع کارشناسی ارشد ، امکان تحصیل به زبان انگلیسی در دانشگاه
های ترکیه فراهم است.  ضمن این که  برای رشته های غیر
مرتبط هم امکان ادامه تحصیل وجود دارد. پذیرش در مقطع کارشناسی
ارشد در ترکیه از طریق آزمون سراسری صورت نمی گیرد بلکه هر یک از
دانشگاه های ترکیه به صورت جداگانه برای دانشجویان آزمون ورودی
برگزار می کنند ؛ تحصیل مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه های ترکیه
۲ سال به طول می انجامد.

هزینه دقیق رشته های تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد کشور
ترکیه با توجه به به نوع دانشگاه ( دولتی یا خصوصی) و رشته تحصیلی
متفاوت خواهد بود. طبیعی است که شهریه دوره هایی که به
زبان انگلیسی برگزار می شوند ، بالاتر از دوره هایی است که به
زبان ترکی تدریس می شوند. برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد ترکیه می
توانید بورسیه تحصیلی هم دریافت کنید. بورسیه  ، هزینه تحصیل
در مقطع کارشناسی ارشد ، هزینه مسکن ، بیمه و هزینه های حمل و نقل
را نیز پوشش می دهد.

دانشجویان کارشناسی ارشد در ترکیه بخشی از سنوات تحصیلی خود را
مشغول آموزش هستند و واحدهای نظری را پاس می کنند و بخش دیگر آن
را به پژوهش می گذرانند. پایان نامه های کارشناسی ارشد توسط
اساتید بررسی و ارزیابی می شوند و سپس دانشجو در کمیته ای متشکل
از  دست کم سه نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه محل تحصیل خود
و یک نفر داور علمی خارجی حاضر می شود و به دفاع از پایان نامه اش
می پردازد.

“امکان ثبت نام در دانشگاه های ترکیه بدون داشتن
ویزای تحصیلی وجود ندارد”

تحصیل در مقطع دکتری در ترکیه

کشور ترکیه سیستم آموزش عالی معتبری در مقطع دکتری دارد. تحصیل
مقطع دکتری در کشور ترکیه رایگان نبوده و دانشجویان بین المللی
نیاز به پرداخت شهریه دارند. علاوه بر این ، می بایست هزینه های
اقامت و زندگی خود را نیز تامین نمایند. تحصیل دوره دکتری در ترکیه به دو صورت تحصیل با
بورسیه و یا بدون بورسیه تحصیلی امکان پذیر است. پر واضح است که
تحصیل دکتری به همراه بورسیه تحصیلی ، باعث می شود که دانشجو با
آرامش خاطر و بدون دغدغه مالی به ادامه تحصیل بپردازد.

دانشجوی بورسیه دکتری در دانشگاه های ترکیه به نوعی شاغل
محسوب می شود و دارای حقوق و مزایا است. از طرفی دیگر ، آن
دسته از دانشجویان دکتری که بورسیه دریافت نمی کنند نگران نباشند
؛ آنها هم می توانند با هزینه ای نسبتا معقول در دانشگاه های این
کشور (که مورد تائید وزارت علوم ایران نیز هستند)، تحصیل کنند.

هزینه تحصیل دوره دکتری به زبان انگلیسی در دانشگاه های دولتی
کشور ترکیه برای دانشجویان بین المللی ۵۰۰ تا ۸۰۰ یورو به ازای هر
سال است. شهریه دانشگاه های خصوصی برای مقطع دکتری هم چیزی بین
۵۲۵۰ تا ۱۷۵۰۰ یورو در هر سال است. شهریه دانشگاه های خصوصی به
دلیل اینکه توسط دولت پشتیبانی نمی شوند بیشتر است اما دانشگاه
های دولتی چون توسط دولت تأمین می شوند کم هزینه تر هستند. دولت
ترکیه بورسیه های تحصیلی دکتری را  عموما به اتباع ترکیه یا
دانشجویان کشورهایی که از لحاظ اقتصادی محروم تر هستند ارائه می
کند.

به دانشجویان دکتری که حق استفاده از بورسیه ترکیه را دارند
ماهیانه مبلغی حدود ۱۳۰۰ لیر ترکیه پرداخته می شود و به
دانشجویانی که به قصد تحقیقات در ترکیه تحصیل می کنند حدود ۳۰۰۰
لیر ترکیه پرداخت می شود . دانشجویانی که موفق به کسب بورسیه
تحصیلی پژوهشی ترکیه شده اند در مدت زمانی که به فعالیت های
تحقیقی و پژوهشی مشغولند می توانند از امکانات بورسیه استفاده
کنند. این بورسیه ها ددلاین دارند و برای زمان مشخصی در نظر گرفته
شده اند.

“حداکثر مدت زمان ارائه شده برای بورسیه تحصیلی
پژوهشی ترکیه ، یک سال است”

برخی از مهم ترین بورسیه های دکتری موجود در ترکیه
عبارتند از :

• Türkiye Burslari: انواع بورس های تحصیلی که از طریق دولت
  ترکیه تأمین می شود و مختص دانشجویان آسیای میانه ، آفریقا ،
  خاورمیانه و اروپای شرقی است.
• Tübitak: شورای تحقیقات علمی و فناوری ترکیه کمک هزینه های
  پژوهشی را ارائه می دهد ، اما بیشتر برای دانشجویان ترکیه است.
• بانک توسعه اسلامی (ISDB) : برنامه های تحقیقاتی دکتری در
  علوم پایداری را برای دانشجویان کشورهای عضو ISDB و جوامع مسلمان
  تأمین می کند.

علاوه بر این ، دانشگاه ها به طور جداگانه بورسیه ها و کمک های
مالی به دانشجویان دکتری ارائه می کنند.

ساختار دوره دکتری در ترکیه

می توان گفت که ساختار دوره دکتری در این کشور شباهت زیادی به
دیگر کشورهای اروپائی دارد چرا که کشور ترکیه در حال تلاش برای
ورود به اتحادیه اروپا است ؛ سیستم آموزشی این کشور به طور کامل
منطبق بر ساختار  Bologna Process است. به همین خاطر کل،
دوره دکتری در کشور ترکیه بر اساس تحقیق بر روی پروژه ای خاص و
ارائه پایان نامه است. دانشجویان مقطع دکتری در ترکیه ، دوره اول
تحصیلات دکتری خود را صرف دروس آموزشی و واحدهای نظری می کنند و
سنوات باقی مانده را  صرف پژوهش و کار روی پایان نامه می
کنند. در طول روند پیشرفت پروژه دکتری، یک کمیته نظارت بر پایان
نامه های دکتری بر پایان نامه ها اعمال نظر می کنند.

کمیته ارزیابی دانشگاه ، پروپوزال پایان نامه دانشجو را از
طریق آزمون کتبی و یک ارائه شفاهی مورد ارزیابی قرار می
دهد. پایان نامه دانشجویان در مقطع دکتری، تحت نظارت
مستقیم یک یا دو استاد راهنما که می بایست از اعضای هیئت علمی
دانشگاه مورد نظر متقاضی باشند، تکمیل می شود. استاد راهنما وظیفه
نظارت بر امور آموزشی و تحقیقاتی دانشجو را دارد و همچنین بر روند
انجام پایان نامه دانشجو نظارت دقیق و کامل می کند و به صورت دوره
ای به دانشگاه گزارش ارائه می دهد.

روند بررسی پایان نامه دکتری

• با ارائه پروپوزال دانشجوی  دکتری ، می بایست در
   یک آزمون جامع تحصیلی که دانشگاه برگزار می کند ، هم
  شرکت کند. پس از این که دانشجوی دکتری آزمون جامع ابتدای دوره
  دکتری اش را با موفقیت پشت سر گذاشت و از پروپوزال پایان نامه
  خود دفاع کرد ، مجاز به ادامه دوره دکتری می شود. دانشجوی
  دکتری می بایست هر ۶ ماه  یک بار، توسط Follow-up
  committee مورد ارزیابی قرار گیرد و کیفیت پژوهش او به طور
  دقیق بررسی شود. این روند باعث تضمین کیفیت پایان نامه دانشجو
  می شود. کمیته ارزیابی ، فعالیت های انجام شده توسط دانشجو ،
  متودولوژی که وی انتخاب کرده و نتایج به دست آمده را از طریق
  گزارش ارسالی توسط دانشجو مورد ارزیابی قرار می دهند. تصمیم
  گیری درباره ی پایان نامه ها شامل یکی از نتایج زیر است:

• دفاع ضعیف و کیفیت بد . پایان نامه رد
• نیاز به بازنگری؛ دانشجو یک بار دیگر ، ظرف شش ماه آینده ملزم
  به ارسال پایان نامه ی بازنگری ضده است.
• پذیرفته شده و اعطای دکتری به دانشجو

برخی از دانشگاه های ترکیه که مورد تایید وزارت علوم
هستند:

دانشگاه حاجت تپه	Hacettepe University
دانشگاه آنکارا	Ankara University
دانشگاه چوکوروا	Cukorova University
دانشگاه آتاتورک	Ataturk University
دانشگاه دوکوزایلول	Dokuz Eylul University
دانشگاه بیلکنت	Bilkent University
دانشگاه خاورمیانه	Middle East University
دانشگاه فنی استامبول	Istanbul Technical University
دانشگاه بوغازیچی	Bogazici University
دانشگاه آناتولی	Anadolu University
دانشگاه اژه	Ege University
دانشگاه کارادنیز	University of Karadeniz
دانشگاه مرمره	University of Marmara
دانشگاه فنی ییلدیز	Yildiz Technical University
دانشگاه معمار سینان	Mimar Sinan  University
دانشگاه استانبول	Istanbul University
دانشگاه غازی	Ghazi University

زندگی در کشور ترکیه

متوسط هزینه اجاره آپارتمان در ترکیه ، از ۱۸۵ پوند در ماه تا ۳۰۰
پوند در ماه می رسد. ترکیه دارای آب و هوای معتدل مدیترانه ای با
تابستان های گرم و خشک و زمستان های معتدل و مرطوب است. شبکه حمل
و نقل ترکیه به خوبی توسعه یافته و آنکارا ، استانبول ، ازمیر ،
بورسا و آدانا دارای سیستم ریلی زیرزمینی هستند. اتوبوس ها و
تاکسی های کوچک برای سفر های شهری در دسترس هستند. صنعت توریسم
این کشور بسیار پر رونق است. همه ساله عده زیادی توریست از سرتا
سر جهان برای خرید منسوجات ترک ، گردش و استراحت در سواحل این
کشور به آن سفر می کنند. مردم ترکیه بسیار خون گرم و مهمان نواز
هستند . از جاذبه های گردشگری این کشور می توان به ایاصوفیه، مسجد
کبود ، بازار سنتی استانبول ، خرابه افسوس ، دره های سنگی سورئال
کاپادوکیا، کاخ توپکاپی و چشمه های پلکانی پاموکاله اشاره کرد.