شاید یکی از سخت‌ترین گرامر‌های سطح a گرامر مضاف و مضاف الیه در ترکی استانبولی باشه، البته زیاد نگران نباشید چون قراره توی این مقاله تمام موضوع مضاف و مضاف الیه رو براتون توضیح بدم و اگه سوالی داشتید می‌تونید بپرسید، یعنی در کل یا بعد از خوندن این مقاله مضاف و مضاف الیه رو یاد می‌گیرید یا می‌پرسید و یاد خواهید گرفت از این دو حالت خارج نیست.

اول از همه یه توضیح کوتاه بدم که مضاف و مضاف الیه چیه؟ ببنید به این دو کلمه دقت کنید:

ماشین، علی. خب دو کلمه ساده و هیچ ارتباطی بینشون نیست درسته؟ اما اگه بگم ماشینِ علی اونوقت چی؟ الان یه ارتباط  بین دو کلمه‌ بوجود اومد. در زبان فارسی به کلمه اول مضاف و کلمه دوم رو مضاف الیه میگیم. که با یک کسره این دو کلمه به هم وصل شدند و ارتباط بین دو کلمه بوجود اومده و یه جمله معنا دار رو می‌سازه. مثال دیگه هم بزنم:

مادرِ علی، خواهرِ علی، دوستِ علی و … این ارتباط با یه کسره بعد از اسم اول بوجود میاد.

مضاف و مضاف الیه معلوم در ترکی استانبولی

توی ترکی هم دقیقن همینطوره اما یکمی سخت‌تر. بریم اینم براتون توضیح بدم. به این دو کلمه دقت کنید: ali – araba (علی – ماشین)  دو کلمه ساده بدون هیچ ارتباطی

اما اگه بخوام یه ارتباط یا مالکیتی رو بین این کلمه برقرار کنم باید از پسوند برای اسم اول و پسوند برای اسم دوم استفاده کنم. بریم ببنیم چطور این کار انجام می‌شه

Ali’nin arabası

ماشینِ علی

در زبان فارسی فقط اسم اول کسره (یا ی یا ‌ء ) میگیره اما توی ترکی استانبولی هر دو اسم پسوند می‌گیرند. و شکل پسوندها به آخرین حرف صدادار اسم‌ها ارتباط داره. توی جدول پایین توضیح دادم که حروف صدادار اسم چه پسوندی رو می‌گیره

پسوندهای اسم دوم	آخرین حرف صدادار اسم دوم	پسوندهای اسم اول	آخرین حرف صدادار اسم اول
ı-sı	a-ı	n)ın)	a-ı
i-si	e-i	n)in)	e-i
u-su	o-u	n)un)	o-u
ü-sü	Ö-ü	n)ün)	Ö-ü

توی ردیف دوم از سمت چپ که n داخل پرانتز هست واسه اون اسم‌هاییه که آخرین حرفشونش صداداره، چون توی ترکی دو حرف صدادار پشت سر هم نمیان این موضوع رو توی درس ۳۱ دوره رایگان که در مورد حروف میانجی هست کامل توضیح دادم که می‌تونید با ثبت نام توی صفحه آموزش زبان ترکی این درس رو داشته باشید

پس دقت داشته باشید اگه آخرین حرف اسم صدادار نباشه نیازی نیست n رو بذاریم

یه مثال دیگه که آخرین حرف اسم اول صدا دار نیست و نیازی نیست از n داخل پارنتز استفاده بشه.

telefonun sesi

صدای تلفن

مضاف و مضاف الیه معلوم در ترکی استانبولی رو با هم یاد گرفتیم و اینم بگم که این نوع مضاف و مضاف الیه برای حالتی هست که در مورد چیزی مشخص و معلوم حرف می‌زنیم

اما یه حالت دیگه هم هست که نامعلوم یا مجهوله، یعنی در مورد چیزی حرف می‌زنیم که مشخص نیست بریم رو مثال بهتر متوجه خواهید شد

شاید یکی از بهترین کتاب‌ های آموزش ترکی استانبولی که می‌تونه بهتون توی یادگیری بهتر مضاف و مضاف الیه کمک کنه کتاب yeni hitit باشه که توی مقاله بهترین کتاب آموزش زبان ترکی استانبولی معرفی کردم. پس بد نیست در کنار این مقاله از تمرین‌های کتاب های آموزشی هم استفاده کنید

مضاف و مضاف الیه مجهول در ترکی استانبولی

به این مثال دقت کنید

çocuğun elbiseleri

لباس‌های بچه

Çocuk elbiseleri

لباس‌های بچه

مثال اول خب همون مضاف و مضاف الیه معلومه هر دو اسم پسوند گرفتند و داریم در مورد لباس‌های بچه‌ای حرف می‌زنیم که برامون مشخص و آشنا و معلومه

اما توی مثال دوم که فقط اسم دوم پسوند گرفته داریم در مورد لباس‌های بچه‌ای حرف می‌زنیم که برامون ناآشنا و نامعلومه یعنی بچه رو نمی‌شناسیم و یه نکته دیگه، دوباره به هر دو مثال دقت کنید، ترجمه‌ش توی فارسی یکیه اما توی ترکی نوشتارش فرق داره گفتم اینم دقت داشته باشید

تا اینجا رو دقت داشته باشید که تفاوت معلوم و مجهول توی چی بود. اما اگه بخوام کامل‌ترش کنم ما برای موضوعی که عمومیت داره مثل اسامی خیابابون‌ها یا  شغل‌ها، نوع یا جنس چیزی، یا برای بیان یه حالت کلی از مضاف و مضاف الیه مجهول استفاده می‌کنیم و در مورد معلوم هم بگم ما وقتی اسم انسانی رو میاریم نمی‌تونم از حالت مجهول استفاده کنیم و باید هر دو اسم پسوند بگیرند.

Bebek çorabı (به جنس یا نوع جوراب اشاره داره)

جوراب بچه

Taksim meydanı (عمومیت داشتن)

میدان تقسیم

Türkiye sınırı (یه حالت کلی)

مرز ترکیه

Fabrika işçisi (شغل)

کارگر کارخانه

یه نکته دیگه اگه آخرین حرف اسم ما یکی از ۴ حرف Ç/k/p/t باشه وقتی پسوند بخواد بهش بچسبه ( یا اینطور بگم اگه بعد از این ۴ حرف یه حرف صدادار بیاد) این چهار حرف تغییر می‌کنند، به جدول دقت کنید

C	Ç
ğ	k
b	p
d	t

(Çocuğun sesi (çocuk

(Kitabın sayfası (kitap

(Bebeğin çorabı (çorap

(Yoğurdun tadı (yoğurt

این نکته رو هم بگم پسوند جمع (برای جمع بستن) که به اسم دوم می‌چسبه ları ,leri هست

Çocuk elbiseleri

لباس‌های بچه

اگه هنوز تلفظ حروف الفبای ترکیه رو یاد نگرفتید حتمن به این صفحه سر بزنید و حروف الفبا رو یک بار برای همیشه به درستی یاد بگیرید

مضاف و مضاف الیه زنجیره‌ای

نترسید زیاد سخت نیست فقط اسم دوم دو بار پسوند می‌گیره (همین اول آخرشو گفتم) به مثالها دقت کنید

 

میخوام بگم کیفِ خواهرِ علی، اینو چطور به ترکی بگم؟

Ali’nin ablasının çantası

کیفِ خواهرِ علی

Ayşe’nin kardeşinin adı

اسمِ خواهرِ عایشه

Bilgisayar masasının üstü

روی میز کامپیوتر

مثال آخر چون مجهوله اسم اول پسوند نمی‌گیره

و اینم از آخرین مثال که ۴ تا اسم داره و مضاف و مضاف الیه معلومه.

Alin´in amcasının arabasının anahtarı

کلیدِ درِ ماشینِ عموی علی

مثل همیشه یه معرفی گرامر هم داشته باشم، آموزش زمان آینده در ترکی استانبولی و ضمایر ملکی در ترکی استانبولی  جز گرامرهای مهم زبان ترکی هستند که سعی کنید توی اولین فرصت یادشون بگیرید، هر چقدر گرامرهای بیشتری رو یاد بگیرید مطئناً راحت‌تر می‌تونید حرف بزنید و توی صفحه آموزش زبان ترکی استانبولی می‌تونید تمام گرامرهای لازم رو به صورت ویدیویی ببینید و همچنین جملات کاربردی ترکی استانبولی رو یاد بگیرید.

بریم تمرین؟؟؟

هر کدوم از مثال‌ها رو تونستید به ترکی برام بنوسید.

کتابِ احمد

کلاسِ ترکی

ماشینِ مادرِ عایشه

موفق باشید. محمود قیمی